Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Hedysarum boveanum & Parietaria judaica

fotò
fotò
Esparset(-d'Éuropo)

Hedysarum boveanum

Fabaceae Leguminosae

Nom en français : Hédysarum d'Europe.

Descripcioun :
Aquest esparset, dóu gènre Hedysarum, trachis sus li marlo achandrido pèr la plueio. Coume tóuti li planto dóu meme gènre, se recounèis à si dòusso emé de tros lenticulàri. Lis estipulo soun sóudado e óupousado à la fueio, aquesto pelouso ; La flour èi bèn pourpro. La souleto subsp. presento au nostre, ié dison Europaeum. Èi marcado sus la listo roujo, categourìo vulneràri.

Usanço :
Ramentan qu'èi pas counseia de manja li grano, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP). Semblo qu'es acò qu'aurié tua Christopher McCandless, d'ounte es esta fa un film couneigu, "Into the Wild". Aurié manja de grano de Hedysarum alpinum, pamens counsidera coume manjadis.

Port : Erbo
Taio : 10 à 30 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Hedysarum
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae

Ordre : Fabales

Coulour de la flour : Roujo
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 9 à 14 mm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 400 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun

Liò : Marlo - Tepiero seco
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano-Ouèst
Ref. sc. : Hedysarum boveanum Guitt. & Kerguélen, 1846

fotò
fotò
Espargoulo

Parietaria judaica

Urticaceae

Àutri noum : Esparagoulo, Chamberousset, Cambo-rous, Cambo-rousseto, Erbo-de-paret.

Nom en français : Pariétaire.

Descripcioun :
L'espargoulo, planto proun couneigudo, vèn bèn dins li muraio de touto meno e lis escoumbre. Se recounèis à sa cambo rousseto. Coumpara emé P. officinalis.

Usanço :
L'espargoulo es un grand remèdi pèr l'enfantuegno : la tisano de la planto se bouto dins lou bebeiroun pèr espurga la ninèio e lucha contro la cagagno. S'emplego peréu contro li proublèmo de ren (graviho o "mal de la pèiro" in J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 60), enflamacioun...) : 150 g de fueio fresco, 1 l d'aigo e un zèst de limoun, faire bouli e béure uno tasseto 3 cop pèr jour. A Brignolo se fasié uno bevendo amé de regalisso : "lou béure dei segaire", (G. Rambert in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.).

Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Parietaria
Famiho : Urticaceae


Ordre : Rosales

Coulour de la flour : Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 0,5 mm
Flourido : Estiéu - Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à nouvèmbre

Liò : Escoumbre e proche dis oustau - Paret - Baus
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Mediterano-Atlantico
Ref. sc. : Parietaria judaica L., 1756 (= Parietaria diffusa Mert. & W.D.J.Koch, 1823 )

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
CCC
CC
CCC
CCC
CCC
CCC
CC
C

Hedysarum boveanum & Parietaria judaica

ges
R
R
ges
ges
ges
ges
ges

Coumpara Esparset(-d'Éuropo) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Espargoulo emé uno autro planto

fotò